We wrześniu 2021 roku mija 30 lat od przekazania sztandaru byłej Państwowej Średniej Szkoły Rolniczo-Leśnej w Żyrowicach koło Słonima pod opiekę Parafii Rzymskokatolickiej pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Białowieży i w użytkowanie Technikum Leśnemu w Białowieży. Sztandar ofiarowała Żyrowicka Rodzina – byli pracownicy i uczniowie szkoły funkcjonującej w latach 1924-1939. Szkoły w Żyrowicach już nie ma. Nie żyją jej nauczyciele i uczniowie. Pozostał skarb – jedyny ocalały sztandar szkół leśnych z okresu międzywojennego. Unikatowy, niepowtarzalny, arcydzieło sztuki hafciarskiej.
Z tej okazji powstała książka. Postanowiłam na kartach książki przedstawić twórców sztandaru, jego historię, a także przypomnieć Żyrowicką Rodzinę, dokonania jej członków po drugiej wojnie światowej i tych, którzy do dziś wypełniają testament Żyrowickiej Rodziny. Szkolny sztandar z 1936 roku po napaści ZSRR na Polskę 17 IX 1939 roku został ukryty. Przetrwał drugą wojnę światową i lata komunizmu. Odnaleziono go 50 lat później − w dobrym stanie − w kościele pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Słonimiu, wówczas jeszcze w Białoruskiej SRR.
Książka zawiera między innymi rozdziały o warszawskich (1916-1923) i łomżyńskich (1923/1924) korzeniach szkoły w Żyrowicach, o szczególnym charakterze i atmosferze żyrowickiej szkoły, o 500-letniej historii sanktuarium Matki Bożej w Żyrowicach, a także historii Słonima zwanego miastem klasztorów, o warszawskiej artystce Irenie Dybowskiej (1905-1939), która była projektantką sztandaru, o historii ukrycia sztandaru w 1939 roku, jego poszukiwań i odnalezienia w 1989 roku, wreszcie o jego powrocie do Polski i przekazaniu przez Żyrowiaków społeczności Technikum Leśnego w Białowieży. Opowieść ilustrują 124 fotografie, zarówno archiwalne, jak i współczesne.
Zapraszam do lektury!
Zamówienia Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie; okl@okl.lasy.gov.pl
Dostępna jest również w Bibliotece Technikum Leśnego w Białowieży.
Anna Kulbacka
